Faust - Faust IV (1973)

Side One:

1. Krautrock
2. The Sad Skinhead
3. Jennifer

Side Two:

1. Just A Second
2. Picnic On A Frozen River, Deuxieme Tableau
3. Giggy Smile
4. Läuft... Heisst Das Es Läuft Oder Es Kommt Bald... Läuft
5. It's A Bit Of A Pain

Zostajemy u naszych zachodnich sąsiadów i od propagandy przechodzimy do pięści. Fausta i mówię tu o zespole, który notabene swoją nazwę zawdzięcza Goethemu i jego Faustowi, poznałem na początku lat dziewięćdziesiątych. Przyznam szczerze, że wtedy to nie była moja muzyka.  Znajomy podrzucił mi dwie kasety. Na pierwszej był ich debiut, na drugiej czwórka. Jedynkę odrzuciłem niemal natychmiast, z opisywaną tu płytą zrobiłem niemal to samo. Powodem odrzucenia był pierwszy numer z tego albumu. Na szczęście posłuchałem dalej i… zaskoczyło. Polubiłem Faust IV i to nie zmieniło się do dziś. No i jeszcze ta okładka…

Najlepsze w historii grupy jest to, że powstała ona ponoć aby konkurować na listach przebojów ze Stonesami czy The Beach Boys. Jednak wolne ptaki, nie stroniące od ówczesnych używek, częściowo sympatyzujące z terrorystycznym ugrupowaniem Baader-Meinhof, nie mogły nagrać popowych pioseneczek wprost na listy przebojów. Tymi ptakami okazali się Werner "Zappi" Diermaier (perkusja), Rudolf Sosna (gitara, klawisze), Hans Joachim Irmler (organy), Jean-Hervé Péron (bas), Arnulf Meifert (perkusja) i Gunter Wüsthoff (syntezatory, saksofon). Po nagraniu debiutu wytwórnia (Polydor) była załamana. Gdzie przeboje na miarę Beatlesów? No jak to? Przecież w utworze Why Don't You Eat Carrots znalazły się sample z utworu All You Need Is Love. Dla Polydoru nagrali jeszcze jeden album po czym rozwiązano kontrakt. Wytwórnia nie chciała takiej muzyki, a zespół nie chciał tworzyć przebojowych piosenek.

W 1973 roku Faust podpisali kontrakt z wytwórnią Virgin. W tym samym roku w Manor Studios w angielskim Oxfordshire zespół nagrał płytę Faust IV. W składzie zabrakło jedynie Meinferta.

Całość otwiera niezwykle hipnotyzujący, wciągający, brudny Krautrock. Dwanaście minut jazdy pełnej elektroniki oraz przesterowanych gitar. Wszystko kapitalnie zapętlone i odjazdowe. To utwór zawierający w sobie cały nurt jakim był krautrock. Znakomita pozycja, doceniona przeze mnie dopiero gdy byłem dorosłym mężczyzną. Pamiętam też gdy pierwszy raz zapoznawałem z tym albumem mojego sąsiada. W połowie tej kompozycji jego twarz zdawała się mówić, że sparafrazuję generała z filmu CK Dezerterzy, „Uciszcie tę muzykę bo oszaleję”. Jakoś  nigdy nie polubił Fausta ;-)

Dalej krótka, pełna humoru (tekst), utrzymana w rockowo-reggae’owym klimacie The Sad Skinhead. I w końcu zamykająca pierwszą stronę płyty drobnorowkowej ładna ballada Jennifer. Kapitalnie pulsujące basy, plumkająca gitara i spokojny śpiew. Wciąga, uspokaja, rozluźnia. Po około czterech minutach z kawałkiem pojawiają się niepokojące, eksperymentalne dźwięki elektroniczno-gitarowe by całość utworu zamknąć saloonowo brzmiącymi klawiszami. Świetne.

Druga strona to z początku brzmiący bardziej rockowo Just a Second, który po pewnym czasie przechodzi w eksperymentalne elektroniczne brzmienia, z których wyłania się fortepianowo-saksofonowy połamaniec. Niby chaos, ale jaki przyjemny.  

Wielowątkowość, zróżnicowanie, kapitalne zwolnienienia i przyspieszenia, niesamowite solo saksofonu. Awangarda przeplata się tu piosenkowością, a elektroniczne eksperymenty z łagodnym brzmieniem gitary akustycznej. Strona druga intryguje od pierwszego do ostatniego dźwięku. Nawet w zamykającym całość, na pozór piosenkowym (nieco country-bluesowym) It's a Bit of a Pain, z ładną gitarą akustyczną, jest miejsce na elektroniczne i gitarowe udziwnienia, które zaburzają sielankowość ów piosenki.

Nie wyobrażam sobie aby ktoś chcący zgłębiać oceany krautrocka nie znał i nie miał w swojej kolekcji tego albumu. Mieszanka gatunków jak i doznań podczas słuchania tej płyty jest niesamowita. Dla wszystkich zapoznających się dopiero z twórczością zespołu Faust, proponuję zacząć od tego właśnie albumu. Dopiero później posłuchać ich wcześniejszych dokonań. Faust IV pięknie wprowadzi słuchacza w ich spojrzenie na muzykę i na krautrock w ogóle. Zaczynając (jak ja) od ich debiutu można się zrazić, a to duży błąd. Kapitalna pozycja.