Camel - Stationary Traveller (1984)

Side 1:

1. Pressure Points
2. Refugee
3. Vopos
4. Cloak And Dagger Man
5. Stationary Traveller

Side 2:

1. West Berlin
2. Fingertips
3. Missing
4. After Words
5. Long Goodbyes

Z cyklu „Atrakcyjna Osiemdziesiątka”
Za kilkanaście godzin wylatuję do Krakowa. Kilka dni w dawnej stolicy Polaków i w dalszą drogę na wypoczyn. Będzie krótko, ale intensywnie. Jednak to co w tym wszystkim najważniejsze to koncert jednej z moich ukochanych grup. Camel w poniedziałek wystąpi w Krakowie (dzień wcześniej w Poznaniu). Z tego co przeglądałem setlisty z już zakończonych koncertów, nie jest źle, a wręcz wspaniale. Zobaczymy i posłuchamy co Andy Latimer i spółka zaprezentują nam w poniedziałek. Gdy wiadomość o koncertach grupy w Polsce do mnie dotarła, to tak jakby mi ktoś obuchem przywalił. Dosłownie nie posiadałem się z radości. Koncert obowiązkowy. Przecież to może być ostatnia szansa aby posłuchać Wielbłąda na żywo. Wracając na chwilę do moich urlopów. Zasadę mam taką, że na każdym urlopie odłączam się całkowicie od cywilizacji. Żadnych internetów, majli, laptopów, telefonów i tabletów. Nie ma mnie, nie znam się. Dlatego przepraszam Czytelnika, ale relację z koncertu grupy Camel zamieszczę najwcześniej w niedzielę 26 lipca. Przejdźmy jednak do samego albumu...

Stationary Traveller to moja ścisła czołówka płyt grupy. Pamiętam gdy pierwszy raz usłyszałem muzykę z tego albumu. Który to mógł być rok? Myślę, że album w całości mogłem poznać gdzieś 1987/88. Zakochałem się od pierwszych dźwięków. I ta miłość trwa do dziś. To jedna z tych płyt, która wzrusza mnie dogłębnie. Pierwsze przesłuchanie to był szok, dosłownie wmurowało mnie. Drugie przesłuchanie to był wieczór, mała lampka na biurku i ogromne łzy. A już przy kompozycji tytułowej po prostu serce wyrywało się z piersi. Podobnie ma sam Andy. Dlatego prawie wcale nie gra tego utworu na żywo, gdyż wywołuje on w nim takie emocje, że nie może sobie z nimi poradzić. 
Może słówko o muzykach którzy wzięli udział w nagraniu tego albumu. Oczywiście sam Latimer, który jest autorem wszystkich utworów na płycie, z wyjątkiem krótkiego After Words, autorstwa Scherpenzeela, który fantastycznie zagrał na klawiszach. Na basie udzielał się David Paton, na perkusji Paul Burgess czyli same znakomitości. Gościnnie pojawiają się Mel Collins (saksofon) i Chris Rainbow (głos). Za stronę tekstową odpowiada Susan Hoover, żona Latimera.

Niektórzy zarzucają temu albumowi prostotę, pójście na łatwiznę i popowy wydźwięk. Ale co mnie to obchodzi? Niech tak uważają. Ja zdania nie zmienię, to jeden z najlepszych, znanych mi, albumów lat osiemdziesiątych. Zgoda to nie są wielkie, rozbudowane suity czy hymny. To krótkie, zwięzłe utwory, które mają jednak w sobie całe pokłady magii. I to jest wielkim atutem tej płyty.

Stationary Traveller to cudowna lecz smutna opowieść o losach dwojga kochanków, którzy zostali rozdzieleni murem. Historia dotyczy oczywiście muru berlińskiego, którego powstanie spowodowało, że z dnia na dzień zostało odseparowanych od siebie mnóstwo ludzi. Wystarczy spojrzeć na okładkę tego albumu by domyśleć się o czym ta płyta może opowiadać. Ja osobiście traktuję przesłanie tego albumu w większym wymiarze. Uważam, że historię zawartą na tej płycie można przypisać do wielu współczesnych wydarzeń. Chociażby rozłąka spowodowana wyjazdem za chlebem, do innego miasta czy innego kraju. Tak czy inaczej jest to album o ogromnej tęsknocie za kimś bliskim (może za kimś kto już odszedł z tego łez padołu?)

 

Już sam początek chwyta za serce. „Tętniące” klawisze i „płacząca” gitara Latimera. Kapitalny otwieracz w postaci Pressure Points które ustawia nam całą zawartość albumu.

Kolejna Refugee to dość prosta, rytmiczna piosenka. Bez fajerwerków, ale także świetnie wprowadza nas w opowiadaną historię. Następnie mój pierwszy ukochany utwór z tego albumu zatytułowany Vopos (to potoczna nazwa Policji Ludowej w dawnym NRD). Te klawisze na samym początku dosłownie powalają. Tworzą fantastyczny klimat tajemniczości i złowrogiej siły czającej się gdzieś za rogiem. Następnie pojawia się sekcja rytmiczna i głos Andy’ego, który prezentuje tu krótką acz chwytliwą solówkę. Co za klimat. Kapitalny utwór. 

Cloak And Dagger Man. Szybki, rytmiczny utwór z klawiszami w roli głównej, ciekawą partią perkusji i świetną gitarą Latimera. No ale na szczególną pochwałę zasłużył tu Chris Rainbow, który śpiewa w tym utworze. Naprawdę wyszło mu to fenomenalnie. Następnie dochodzimy do istnego diamentu tej płyty, utwór tytułowy. Wystarczy posłuchać. Naprawdę nie można tu niczego napisać. Kompozycja jest przepiękna. Minęło już tyle lat, a ja nadal nie mogę opanować łez. Gdy gra ten utwór moja Żona zawsze mówi mi „Wyłącz to proszę. Chcesz żebym płakała?” To chyba wystarczy za komentarz. Klawisze, flet (dokładniej Fletnia Pana), ale przede wszystkim gitara. Wszystko jest tu na swoim miejscu. Jak już kiedyś wspominałem przy opisie utworu Afterglow grupy Genesis, jeden z krytyków powiedział, że jeżeli po wysłuchaniu tego utworu nie ma się łez w oczach, to nie jest się człowiekiem. I to zdanie idealnie pasuje do Stationary Traveller. Tak, pamiętam. To właśnie ten utwór był tym ostatnim, który zagrał Tomasz Beksiński, żegnając się (jak się później okazało na zawsze) ze swoimi słuchaczami. Pamiętam tę audycję jak dziś i tę czarną grudniową noc.

Po takiej dawce emocji przychodzi czas na znakomity West Berlin. Kapitalna  melodia i świetny głos, tym razem Latimera. No i ponownie smutne przesłanie. Kochanek siedzi na dachu i z tęsknotą patrzy na Berlin Zachodni. Dalej kolejny mój faworyt Fingertips. Proszę posłuchać jak tu cudnie pracuje bas. Wspaniała ballada w której usłyszymy znakomite solo na saksofonie, na którym zagrał sam mistrz Mel Collins. Do tego romantyczny, przyciszony głos Andy’ego. Ponownie pojawia się w oku łza. 

Dalej mamy dwa utwory instrumentalne. Missing, przepełniony niepokojem z niewielką domieszką smutku i nostalgii, okraszonych kapitalnymi solówkami gitarowymi. Fantastyczna praca panów z Camel. Drugi utwór to After Words, króciutka miniatura. Smutna, nostalgiczna, do przemyśleń. Piękno samo w sobie.

Album zamyka kolejny killer czyli Long Goodbyes. Ponownie za mikrofonem stanął Chris Rainbow. Początek to piękna gitara jako żywo kojarząca się z najlepszymi dla rocka progresywnego latami siedemdziesiątymi. Do tego cudowny flet. Znowu kapitalny bas, no i ten przejmujący tekst. Coś wspaniałego. Przepiękne zamknięcie płyty.

Pewnie niektórzy powiedzą „Chłopie już tak nie cukruj. "Cudowna, przepiękna, fantastyczna, znakomita” Może i tak, ale naprawdę nie da się inaczej. Mimo swojej dość prostej budowy wywołuje tyle emocji, że po prostu nie da się tego opisać słowami. Ten album to jak najlepsza książka lub film, do których chce się wracać i wracać, pomimo że zna się ją na pamięć. Ten album zdecydowanie znalazłby się na liście do zabrania na bezludną wyspę. Klejnot w mojej kolekcji. Pozycja obowiązkowa.